جعبه های پیتزا چه ویژگی هایی دارند؟
برای رستوران هایی که سفارش های خود را به صورت بیرون بر ارسال می کنند، بسیار مهم است که از کارتن های بسته بندی مناسبی برای پیتزا یا سایر سفراشات خود استفاده کنند. چرا که این امر در چشم مخاطب اثر مثبتی خواهد داشت. با توجه به این موضوع در این مطلب به بررسی جعبه های پیتزا و نکات مختلف در تولید آن می پردازیم.
اهمیت جعبه های پیتزا در برند سازی رستوران ها
فرض کنیم وارد یک رستوران لوکس شده و پیتزایی سفارش داده اید که در یک جعبه نه چندان با کیفیت و با طرحی ساده سرو جلوی رویتان قرار می گیرد، چه حسی به شما دست خواهد داد؟ بدون شک شاید از خوردن آن پیتزا نیز چندان لذت نبرید. حتی بعضی ها می گویند جعبه پیتزای بی کیفیت اشتها و لذتمان از غذا را کاهش می دهد.
خوب این کاملا طبیعی است که چشم ما اولین قاضی بوده و هر چیزی را بر اساس ظاهرش می سنجد ؛ به همین خاطر است که اغلب رستوران ها یا مغازه های فست فود فروشی از جعبه های با کیفیت و با طراحی زیبا استفاده می کنند تا برند خود را نیز گسترش داده و محبوب کنند. در ساخت کارتن پیتزا از مقوا های مختلفی استفاده می شود از جمله آنها : مقوای دوبلکس بهداشتی ، مقوای ایفلوت بهداشتی ، مقوای بهداشتی با روکش گلاسه و مقواهایی از نوع ایفلوت بهداشتی لمینت هستند که البته هر کدام معایب و مزایای خود را دارند.
این جعبه ها در انواع مختلفی نیز چاپ می شوند که از جمله آنها می توان به چاپ سیلک ، افست یا فلکسو اشاره کرد. از این بین افست بیشتر از بقیه در راس بوده و کاربرد زیادی دارد.
چطور جعبه پیتزایی عالی و زیبا طراحی کنیم ؟
طراحی یک کارتن پیتزا که کیفیت بالایی داشته بسیار مهم است. سایز جعبه پیتزا نیز باید در هنگام طراحی رعایت شود. اما مراحل تهیه جعبه پیتزا به صورت زیر هستند :
- تعیین رنگ مورد نظر در طراحی جعبه
رنگ یا رنگ هایی که قصد به کار بردنشان را دارید حتما تعیین کنید. در واقع این عامل تاثیر به سزایی در هزینه های نهایی دارد. بهتر است رنگ های انتخابی شما متناسب با هویت رستوران شما باشد.
- لوگویی مناسب به کار ببرید
لوگوی مورد نظر خود را به طراح داده تا آن را روی جعبه چاپ کند. اندازه سایز جعبه در طراحی لوگو بسیار مهم است.
- از ایده های خلاقه نه کمک بگیرید
ممکن است ایده شما در بین تمام هم صنفی هایتان تک بوده و جعبه های پیتزای رستورانتان در کل شهر معروف شوند. کافیست از ایده ای خاص استفاده کنید.
- سایز جعبه پیتزای مورد نظرتان را تعیین کنید
قطعا جعبه های پیتزا را در سایزهای مختلف دیده اید. در اصل این سایز های مختلف پیتزا است که موجب ساخت جعبه هایی با ابعاد متفاوت شده است. اهمیت این نکته به حدی است که گسترده جعبه یا همان خط تیغ جعبه پیتزا را در جداول مختلف آورده یا جهت دانلود استفاده می کنند.
- از چاپخانه یا مقوا سازی معتبری کمک بگیرید
در نهایت به مرحله آخر یعنی چاپ کارتن پیتزا می رسیم. اگر می خواهید جعبه ای زیبا و در عین حال با کیفیت داشته باشید باید از مقوایی با کیفیت استفاده کنید. بنابراین حتما با یک چاپخانه یا مقواسازی حرفه ای در تماس بوده و از او کمک بگیرید.
ضخامت و استاندارد های جعبه پیتزا
می دانیم که جعبه های پیتزا همه یک شکل و یک اندازه نیستند. عموما برای تولید جعبه های پیتزا از گرماژهای مختلف استفاده می شود. مثلا در تولید جعبه پیتزای مینی کفی 20 از گرماژ 330 تا 480 یا برای تولید جعبه پیتزاهایی در سایز کفی 23 تا 34 اغلب از مقواهایی با گرماژ 510 تا 530 استفاده می شود تا استحکام و مقاومت جعبه پیتزا حفظ شود. در جدول زیر با سایزهای استاندارد انواع کارتن پیتزا آشنا می شوید:
| نوع جعبه | ابعاد | ارتفاع | وزن |
| جعبه پیتزای مینی | 18*18 سانتی متر | 5/3 سانتی متر | 51 گرم |
| جعبه کیک پیتزا | 18*18 سانتی متر | 8/4 سانتی متر | 81 گرم |
| جعبه پیتزا جوان | 20*20 سانتی متر | 5/3 سانتی متر | 62 گرم |
| جعبه پیتزا یک نفره | 23*23 سانتی متر | 4 سانتی متر | 93 گرم |
| جعبه پیتزا کفی 25 | 25*25 سانتی متر | 4 سانتی متر | 95 گرم |
| جعبه پیتزا دو نفره | 7/27* 2/22 سانتی متر | 4 سانتی متر | 114 گرم |
| جعبه پیتزا خانواده | 35*35 سانتی متر | 2/4 سانتی متر | 160 گرم |
| جعبه پیتزا فامیلی | 41*41 سانتی متر | 7/4 سانتی متر | 228 گرم |
| جعبه پیتزا دور همی | 55*55 سانتی متر | 5/4 سانتی متر | 373 گرم |
جعبه های پیتزا بر اساس اشکال مختلف
کارتن های پیتزایی که در بازار می بینیم و شاید بارها از آنها استفاده کرده ایم، در شکل و انواع مختلف وجود دارند. در اینجا با چند مدل از آنها آشنا می شویم:
- مربعی
رایج ترین شکل جعبه های پیتزا بوده و می توان آن را پرچم دار بقیه کارتن های پیتزا دانست. این جعبه ها به صورت یک تکه و در ابعاد پیکو ، مینی ، یک نفره ، خانوادگی تولید می شوند. از چاپ افست و سیلک برای ظراحی این جعبه ها کمک گرفته می شود. شاید بتوان این مدل را ساده ترین مدل در خط تیغ جعبه پیتزا دانست.
- شش ضلعی
این مدل با داشتن قیمت مناسب تر ، استحکام بالاتر و طراحی جذاب از نوع قبلی پرطرفدارتر است.
- هشت ضلعی
هشت ضلعی ها با زیبایی خاصی که دارند طرفدارهای بیشتری به خود جلب نموده اند. این جعبه ها رابه صورت دو تکه و در چاپ های تک رنگ تا چهار رنگ ودر انواع سایزهای تکی و خانوادگی نیز تولید می شوند.
- مربعی دو تکه
این مدل نیز به صورت دو تکه جداگانه که دارای درب است و در انواع سایزهای عمومی تا تک نفره تولید می شود.
- مثلثی
این جعبه ها به صورت تکی و تک اسلایسه و همینطور در انواع ابعاد تولید می شوند.
- قیفی
از انواع کم تر متداول است که نانی به صورت قیف داشته و مواد پیتزا را به داخل این نان قیف شکل می ریزند و جعبه را به صورت هرمی شکل می سازند.
- پنجره ای
این پیتزا نیز بسیار مورد استقبال است که به شکل مستطیل یا مربع و به صورت دو تکه نیز تولید می شود.
یک کارتن پیتزای خوب ویژگی های باید داشته باشد؟
یک کارتن پیتزای خوب ، کارتنی است که دارای ویژگی های خاصی باشد که به عنوان نمونه می توان به این موارد اشاره کرد:
- جعبه ای که بتواند از پیتزا در برابر سرما و گرما و باران یا نور محافظت کند.
- استحکام زیاد در برابر ضربه داشته باشد.
- جعبه ای بهداشتی بوده و سلامت مشتری را به مخاطره نیاندازد.
- با برند خاص خود گوی سبقت را از رقبای هم صنف شما بدزدد.
- درجه حرارت مورد نظر مشتری ها که اغلب بین 70 تا 85 درجه سانتی گراد است را حفظ کند.
- خط تیغ جعبه پیتزا ی مورد نظر هزینه های آن را بالا نبرد.
منبع: شرکت کارتن لاین
زعفران آمریکایی
زعفران ادویه ایست که از گلی بنفش به نام گل زعفران تهیه می شود. این گل به طور معمول در آمریکا رشد نمی کند. چرا که شرایط آب و هوایی خاصی را نیاز دارد. اما محققان دانشگاه ورمونت تحقیقاتی را روی گل زعفران که در ایران کشت می شود انجام داده‌اند تا بتوانند شرایطی برای کاشت و تولید این گل در مزارع مختلف در آمریکا ایجاد کنند.
در حال حاضر مزارع کوچکی در ایندیانا و کالیفرنیا وجود دارد که در آن ها زعفران کشت می شود. هرچند برای ایجاد شرایط مناسب رشد این گل نیاز به ساختارهای گلخانه ای است که شاید همین موجب شود کیفیت زعفران تولید شده در آمریکا به اندازه زعفران ایرانی بالا نباشد.
با این حال، تحریم ها موجب شده است ایران نتواند به طور مستقیم زعفران باکیفیت خود را به بازار های آمریکا عرضه کند. از طرفی زعفران های تولید شده در سایر کشور ها، در صورتی که کیفیت بالایی داشته باشد بسیار گران قیمت است. حتی اگر برخی کشور ها با قیمت مناسبی زعفران را عرضه کنند، احتمالا کیفیت زعفران ایران را نخواهد داشت. با توجه به این موارد طبیعی است که آمریکایی ها به دنبال راهی باشند تا بتوانند تولید زعفران را در داخل این کشور انجام دهند و بتوانند دست کم بخشی از زعفران مصرفی خودشان را تامین کنند. علاوه بر این ها، تولید زعفران می تواند برایشان از نظر اقتصادی آورده قابل توجهی داشته باشد و نام برندهای آمریکایی را در کنار سایر برندهای زعفران جهان قرار دهد.
از سوی دیگر زعفرانی در آمریکا تولید و عرضه می شود که بسیاری معتقدند زعفران واقعی نیست. چرا که به جای اینکه از گل زعفران (Crocus) تولید شود ، از گلی به نام Safflower تولید می شود. اگرچه این زعفران هم رنگ و بسیاری از خواص زعفران واقعی را دارد، اما کیفیت آن فاصله زیادی با کیفیت زعفران وارداتی در آمریکا دارد. از زعفران آمریکایی که از گل گلرنگ یا Safflower تولید می شود اغلب برای طعم دار کردن چای و بهره مند شدن از خواص درمانی آن و گاهی برای رنگ دادن به غذاهایی از جمله برنج استفاده می شود. رنگ زعفران تولید شده در آمریکا از گل Safflower تولید می شود، نسبت به رنگ زعفران اصل نارنجی تر و کمرنگ تر است.
آیا تولید زعفران آسان است؟
کاشت گل زعفران کار دشواری نیست، طوری که حتی اگر شرایط آب و هوایی مناسب و خاک خوب وجود داشته باشد می توان آن را در حیاط کوچک خانه نیز کاشت. همچنین دما روی گل زعفران تاثیرگذار است. به همین دلیل است که زعفران در هر نوع آب و هوایی قابل کشت نیست. از زمان کاشت تا برداشت زعفران تقریبا شش هفته می گذرد. دمای هوا ، شرایط خاک و میزان بارندگی در این شش هفته مشخص خواهد کرد زعفرانی که تولید می شود تا چه اندازه باکیفیت خواهد بود.
برای کاشت زعفرانی که بتوان از آن ادویه تولید کرد نیاز به مزارع بزرگ است. چرا که برای تولید هر یک گرم زعفران ، حدود 300 رشته زعفران نیاز است و برای رسیدن به این تعداد رشته زعفران باید حداقل 300 گل برداشت شود. حال تصور کنید برای اینکه تولید انبوه زعفران انجام شود به چه تعداد گل و چه میزان زمین برای کاشت نیاز است.
برداشت زعفران در اغلب کشورها به صورت دستی صورت می گیرد. گل ها چیده شده و رشته های درون آن به صورت دستی جدا می شوند و سپس در یک انبار جمع آوری می شوند تا خشک شوند. این مراحل نیز نیاز به نیروی کار ، مکان مناسب که به دور از نور مستقیم خورشید باشد، و هوای خشک دارد.
علاوه بر این ها، هر چه فضای بیشتری برای کاشت زعفران وجود داشته باشد، نگهداری آن نیز دشوارتر می شود. بنابراین نمی توان گفت به همان سادگی که می توان یک گل بنفش زعفران را در باغچه کاشت می توان زعفران هم تولید کرد. همه این موارد موجب می شود تولید زعفران در کشور هایی غیر از کشور های نامبرده دشوار باشد.
منبع: شرکت صدف پک
استاندارد های جهانی ساخت کارتن کدامند
استاندارد بسته بندی یا TC 122
امروزه صنعت بسته بندی شکل جدیدی به خود گرفته است. بسته بندی دیگر فقط به جذابیت ظاهری و حفظ محصول مربوط نیست، بلکه ویژگی های پایداری، کاربرد پذیری، کاربر دوست بودن
و خیلی ویژگی های دیگر هم به آن افزوده شده اند.
رعایت استاندارد بسته بندی و توجه به استاندارد کارتن مورد نیاز آن قدر اهمیت یافته، که استاندارد بین المللی یا ایزو برای آن تعریف کرده اند و در آن نه تنها باید الزامات قانونی را رعایت کند، بلکه باید به حقوق مصرف کنندگان هم پایبند بوده و به آن ها کمک کند تا انتخاب آگاهانه ای داشته باشند.
استاندارد تی سی ۱۲۲ (TC 122) راهنمایی بین المللی محسوب می شود که به تولیدکنندگان و عرضه کنندگان کالا اطمینان می دهد بسته بندی آن ها با نیاز های کاربری، استاندارد ها و الزامات جهانی و همین طور حقوق مصرف کنندگان هم خوانی دارند.
البته استاندارد بسته بندی یا همان TC 122 قصد ندارد اصول بسته بندی سنتی را که سال هاست رواج دارد زیر پا بگذارد، بلکه آن ها را رعایت کرده و در عین حال با نیازهای روز جامعهٔ جهانی هماهنگ می کند. چون رعایت استانداردهایی همچون استاندارد کارتن مادر برای حضور در بازارهای جهانی ضروری است.
در ادامه به مهم ترین اهداف استاندارد بسته بندی در دنیا اشاره می کنیم.
رعایت استاندارد کارتن مورد نیاز بر اساس کاربرد
طبق استاندارد های بین المللی، هر بسته بندی مناسبی این اهداف را دنبال می کند:
- محافظت فیزیکی از کالا در برابر ضربه، فشار، حرارت، یا حتی در بعضی موارد اکسیژن، بخار آب، گردوغبار و غیره،
- حفظ کیفیت محصول و کالای داخل بسته و طولانی کردن عمر آن،
- اطلاع رسانی دربارهٔ مواردی مانند شکل استفاده از محصول، چگونگی حمل و نقل آن، استاندارد های کالا و غیره،
- بازاریابی کالا و محصول، چون بسته بندی مناسب می تواند برای ترغیب مشتری بالقوه به خرید آن کمک کند،
- ایمنی آن کالا، چون بسته بندی نقش مهمی در کاهش احتمال از بین رفتن محصول ایفا می کند،
- سهولت در نگهداری و جا به جایی، یا حتی فروش مجدد آن.
البته انواع متنوعی از بسته بندی ها وجود دارد و بر همین اساس، ممکن است شکل های مختلفی به خود بگیرند؛ برای نمونه:
- بعضی کارتن های بسته بندی برای حمل اجسام سنگین کاربرد دارند
- بعضی دیگر برای جای دادن کارتن های کوچک تر درون خود
- یا حتی بعضی دیگر برای عرضهٔ خوراکی داخل رستوران، برای مثال پیتزا
البته بسته بندی ها بر اساس عملکردشان هم به دسته های مختلفی، از جمله اولیه و ثانویه تقسیم می شوند. از انواع بسته بندی های ثانویه، می توان به کارتن مادر اشاره کرد. در ادامه به بیان نکته هایی دربارهٔ استاندارد کارتن مادر می پردازیم.
نکات مربوط به استاندارد کارتن مادر
در صنعت بسته بندی به کارتن هایی که بسته های کوچک تر را در خود جای می دهند، کارتن مادر گفته می شود. کارتن مادر از آن بسته بندی هایی است که اکثر قریب به اتفاق صنایع به آن نیاز دارند و باید توجه ویژه ای به رعایت استاندارد کارتن مورد نیاز برای حمل اقلام سنگین تر و برای مسافت های طولانی تر داشته باشند.
شما به عنوان تولیدکننده یا عرضه کنندهٔ کالا، هر کالا و محصولی که داشته باشید، باید پس از بسته بندی تکی، آن ها را دسته دسته کرده و درون کارتن مادر قرار دهید. این شکل بسته بندی خروج کالا از انبار را سامان دهی کرده و حمل آن به مقصدهای دور و نزدیک را آسان تر می کند.
رعایت استاندارد کارتن مادر ضمن اهمیت آن در حمل ونقل کالا، برای عرضهٔ آن در بازارهای جهانی هم نقش مهمی ایفا می کند. رعایت استاندارد کارتن مورد نیاز در بسته بندی های حجیم، به خودیِ خود تبلیغات خوبی برای کالای موردنظر محسوب می شود و چه بسا توجه نکردن به آن، باعث روی برگرداندن مصرف کنندگان در بازارهای پررقابت خارجی شود.
کارتن مادر اگر طبق استاندارد کارتن مادر طراحی شده باشد، باید دربردارندهٔ حداقل دو لایه مقوا، دو لایه فلوتینگ، پوستر و سلفون حرارتی یا چسبی باشد. کارتن مادر با توجه به میزان مقاومت آن، هم به صورت سه لایه و هم پنج لایه تولید می شود.
منبع: شرکت کارتن لاین
کارتن های مورد استفاده در صنایع غذایی
مقواهایی که برای تولید کارتن بسته بندی استفاده می شوند، به طور کلی دو دسته هستند که عبارت اند از:
- مقوای بهداشتی
- مقوای غیربهداشتی
البته هر دوی این مقوا ها کاربردی بوده و برای تولید کارتن های مختلف استفاده می شوند. اما بهداشت کارتن های بسته بندی که در حوزهٔ مواد غذایی مصرف می شوند با سلامت مصرف کنندگان ارتباط مستقیم دارند، بنابراین مقوای بهداشتی، بهترین انتخاب برای تولید کارتن مواد غذایی است.
مقوای بهداشتی باید ویژگی هایی داشته باشد که مهم ترین آن ها عبارت اند از:
- نشان استاندارد و سیب سلامت داشته باشد.
- از کاغذ باطلهٔ تمیز تولید شده باشد.
- در فرایند تولید آن از مواد ضد عفونی کنندهٔ ویژه استفاده شده باشد.
- روکش مخصوص بهداشتی داشته باشد.
- و برای اتصال لایه های آن از چسب ویژه استفاده شده باشد.
استاندارد های کارتن بسته بندی شامل موارد مختلفی می شود. از مقواهای بهداشتی معمولا برای تولید کارتن مواد غذایی از جمله جعبهٔ پیتزا و فست فود ، جعبهٔ کیک و شیرینی ، دیس مقوایی کترینگ و رستوران ، صفحهٔ کیک و جعبهٔ دارو و اقلام این چنینی استفاده می شود.
استفاده از مقوای غیر بهداشتی برای تولید کارتن مواد غذایی آسیب های فراوانی به همراه دارد که از همه مهم تر تهدید سلامت مصرف کننده است. در ادامه به توضیح استاندارد کارتن مخصوص مواد غذایی بر اساس استاندارد ملی ایران می پردازیم.
استاندارد کارتن مواد غذایی
استاندارد بسته بندی ورق کارتن و کارتن برای مصارف عمومی نخستین بار در سال ۱۳۴۵ در ایران تدوین و منتشر شد. البته این استاندارد بر اساس پیشنهاد های دریافتی و در گذر زمان بار ها مورد تجدید نظر قرار گرفت.
در نهایت طی اجلاس کمیتهٔ ملی استاندارد بسته بندی در سال ۱۳۹۴ به تصویب رسید. امروزه همین استاندارد به عنوان استاندارد ملی ایران شناخته می شود که استاندارد کارتن مواد غذایی هم باید بر اساس همان تعریف و تولید شود.
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی ها، روش های آزمون، نمونه برداری ورق کارتن و همین طور کارتن برای بسته بندی محصولات مختلف از جمله کارتن مواد غذایی است. البته این استاندارد عموما برای ورق کارتن و کارتن تهیه شده از ورق، برای بسته بندی محصولاتی کاربرد دارد که جرمشان تا ۴۰ کیلو گرم است.
بر اساس این استاندارد، کارتن عبارت است از گنجایه ای توخالی که از ورق کارتن تهیه شده و برای محافظت از کالا طی حمل ونقل، از محل تولید تا مصرف استفاده می شود. کارتن بر اساس کالایی که داخل آن قرار می گیرد، و همین طور شرایط حمل ونقل، ابعاد و اشکال مختلفی دارد.
از انواع عادی، دایکاتی و تلسکوپی کارتن، برای تولید کارتن مواد غذایی استفاده می شود. ورق کارتن هم انواع مختلفی دارد، از جمله سه لایه و پنج لایه و هفت لایه، که بسته به مورد مصرف، برای تولید کارتن مناسب برای مواد غذایی از آن ها استفاده می شود.
ارزیابی استاندارد های کارتن مواد غذایی
کارتن های مورد استفاده مواد غذایی در آزمایشگاه های ویژه با استفاده از دستگاه های پیشرفته مورد آزمایش قرار می گیرد. واحدهای کنترل کیفی در شرکت های معتبر تولید کارتن، مواد اولیه و محصولات را به طور دقیق و علمی ارزیابی کرده و با نظارت پیوسته بر همهٔ مراحل تولید، ضامن کیفیت محصول نهایی هستند.
دستگاه های ویژهٔ کنترل کیفی کارتن و اقلام بسته بندی، آزمایش های گوناگونی روی مقوا انجام می دهند. از جمله آزمایش هایی که روی کارتن و به ویژه کارتن مواد غذایی انجام می شوند می توان به این موارد اشاره کرد:
- آزمایش ECT برای ارزیابی میزان مقاومت لبهٔ ورق در برابر فشار
- آزمایش BCT برای ارزیابی میزان مقاومت کارتن توخالی در برابر فشار
- آزمایش RCT برای ارزیابی میزان مقاومت لبه های کاغذ در برابر فشار
- آزمایش CMT برای ارزیابی مقاومت فلوت در برابر فشار
- آزمایش Burst Tester برای ارزیابی میزان مقاومت کاغذ در برابر ترکیدگی
- آزمایش Tensile برای ارزیابی میزان مقاومت کاغذ در برابر کشش
- آزمایش Moisture Tester برای ارزیابی میزان رطوبت کاغذ
- و آزمایش Cobb Tester برای اندازه گیری میزان جذب آب توسط کاغذ
استاندارد کارتن ها پس از چنین آزمایش هایی تأیید می شود. کارتن هایی که دارای این استاندارد باشند مناسب عرضهٔ کالاهای باکیفیت به ویژه در بازار های جهانی هستند. همان طور که گفته شد، کارتن مواد غذایی علاوه بر دارا بودن این ویژگی ها، باید از مقوای بهداشتی هم ساخته شده باشد.
منبع: شرکت کارتن لاین
ایجاد خط تیغ روی کارتن
مقوای کارتن یکی از مواد کاربردی در ساخت کارتن های بسته بندی بوده که مهم ترین مزیت استفاده از آن ها قابل بازیافت و ارزان بودنشان است. البته جنس کارتن های بسته بندی مختلف است و هر یک ویژگی های خاص خود را دارد. در واقع برای تولید یک کارتن بسته بندی باید از این صفحات که حاصل فشرده شدن چند لایه کاغذ هستند استفاده کرد. این لایه های کاغذی را به کمک دستگاه های مخصوص فشرده ، برش و خط تیغ کارتن را شکل داده و در نهایت آن ها را به خط تولید کارتن سازی وارد می کنند. مقوای کارتن معمولا از چند لایه کاغذ و در 4 نوع تولید شده که به ترتیب زیر هستند:
- مقوای سفید نشده
این نوع از مقوا عموما از کاغذ هایی تحت عنوان کاغذ سفید نشده که دو یا سه لایه بوده، به جهت پوشاندن سطوح فوقانی ساخته می شوند. اغلب سطح سفید را در ظاهر بسته بندی ها مورد استفاده قرار می دهند. مقوای سفید نشده مقوایی محکم و مقاوم در برابر آب بوده به همین خاطر در بسته بندی محصولاتی که به دقت و مقاومت بالا نیاز داشته کاربردی هستند. کارتن های تهیه شده از این مقوا کارتن هایی مستحکم در برابر ضربه و رطوبت هستند.
- مقوای سفید شده
مقوا های سفید شده اغلب از کاغذ های شیمیایی سفید تولید می شوند. عموما در تولید این مقوا ها دو یا سه لایه برای سطح فوقانی و یک لایه برای سطح پشت آن به کار می روند که به کمک خط تیغ کارتن از هم جدا می شوند. معمولا از این مقوا برای تولید کارتن بسته بندی های لوکس و جذاب مثل لوازم آرایشی ، دارو و یا بسته بندی دخانیات استفاده می شود.
- مقوای چند لایه
این مقوا را از ترکیب کاغذ هایی با لایه های مکانیکی و کاغذ شیمیایی تولید می کنند. در تولید این مقوا ها سه لایه کاغذ برای سطح و یک لایه برای پشت آن استفاده می شود. در بسته بندی دارو ها ، مایعاتی مانند نوشیدنی ها ، غذا های منجمد شده و شیرینی ها این مقوا به کار برده می شود.
- تراشه های سفید
اغلب در تولید این مقوا ها از فیبر های بازیافت شده و چند لایه با درجه های مختلف از مواد خام و اولیه استفاده می کنند. در ساخت این مقوا دو یا سه لایه را برای پوشش سطح فوقانی و یک لایه را برای پشت مقوا به کار می برند. کارتن های بسته بندی شده موادی مثل غلات ، غذاهای منجمد شده ، دستمال کاغذی ، کفش ها و… از این مقوا ساخته می شوند. اما بهتر است برویم سر اصل مطلب و ببینیم خط تیغ مقوا و کارتن چطور شکل می گیرد؟!
دایکات روشی برای ایجاد خط تیغ کارتن و برش کاغذ
همانطور که در توضیحات بالا گفته شد با استفاده از کاغذهایی مخصوص مقوا های مورد نیاز در بسته بندی ساخته می شوند. اما این مقواها چطور به کارتن تبدیل شده و به دست ما می رسند؟! این کار را به روش دایکات انجام می دهند. اما روش دایکات چیست؟ در این روش به جهت تبدیل محصولاتی از قبیل کاغذ و مقوا به کارتن های بسته بندی باید از برش خاصی استفاده کنند که به آن برش قالبی گفته شده و خط تیغ را تشکیل می دهند. قالب هایی که در روش دایکات کاربرد دارند معمولا از تیغه های برش و خط تا شکل گرفته و برای تهیه جعبه های گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع این روش دایکات است که در آن خط تیغ کارتن ساخته و به کار برده می شود.
به شکل زیر دقت کنید، این شکل دستگاه دایکات و فرآیند آن را نشان می دهد که به دلیل طولانی شدن توضیحات این فرآیند را در چند مرحله به طور خلاصه شرح می دهیم:
برش
در این مرحله دستگاه به جهت برش مقوا معمولا دور تا دور طرح چاپی را به صورت دقیق و بدون خطا برش می دهد.
خط تا
از اسمش مشخص است که منظور چیست. کاغذی را از وسط تا کنید، به خطی تیز که در محل تا خوردگی ساخته می شود خط تا می گویند. خط تا که همان تا زدن کاغذ مقوا بدون هیچ ترک برداشتنی است توسط دستگاه انجام می شود. به این خط را خط تیغ کارتن نیز گفته می شود.
برجسته کردن
معمولا برای برجسته کردن طرحی که قرار است بر روی مقوا چاپ شود از این روش استفاده می کنند. اغلب هم زمان با مرحله برش و خط تا زدن یا قالب زنی این روش نیز به کار می رود.
سوسه گیری کردن
وقتی شیت را از غالب جدا می کنند در واقع در حال فرآیند سوسه گیری هستند.
پوشال برداری
زمانیکه کار چاپ انجام می شود قسمت های اضافه کارتن برداشته شده که به این مرحله پوشال برداری می گویند.
خط تیغ کارتن و روش طراحی و ساخت آن
به طور کلی خط تیغ را برای قالب و بسته بندی ها به کار می برند که توسط دستگاه یا حتی دست نیز انجام می شود. در حال حاضر که همه چیز کامپیوتری شده و اغلب کسب و کار ها با کمک نرم افزار های رایانه ای فعالیت می کنند در شکل دهی خط تیغ کارتن نیز از نرم افزار هایی مثل کرل یا Illustrator استفاده می شود. در واقع با کمک این نرم افزارها اشکال هندسی را برای ورق های کارتن طراحی کرده و به کمک این اشکال هندسی طراحی را به نرم افزار معرفی می کنند تا مشخص شود خط تیغ را در کدام قسمت باید اجرا کنند.
البته باید این نکته را در نظر داشت که اگر قصد استفاده از این نرم افزار های طراحی را داشتید حتما هر کدام از خطوط برش ، محل سوراخ نمودن کاغذ و خط تیغ مقوا و کارتن یا همان خط تا را باید با رنگ های مختلف به نرم افزار معرفی کرد. اینگونه قطعا راحت تر خواهید توانست طرح نهایی را اجرایی کنید. در نهایت طرح را به دستگاه های دایکات معرفی کرده و نتیجه نهایی را خواهیم دید. خطوط تیغ معمولا به صورت های تیغه سیلندری ، تیغه دوار و تیغه تخت انجام می شوند.
منبع: کارتن لاین